Hendrik Johannes Cruijff en het WK

De legende van Cruijff: een kort profiel van Yohan

Johan Cruijff werd geboren op 25 maart 1947 in Groningen, Nederland. Hij werd 'Yohan' genoemd, naar de Franse popzanger Johnny Hallyday. Zijn vader was burgerlijk ingenieur en zijn moeder was huisvrouw. Hij begon zijn carrière op 12-jarige leeftijd toen hij lid werd van de plaatselijke club 'SV Groningen'. Hij had een indrukwekkend optreden voor de club en werd al snel gescout door de beroemde voetbalclub Ajax. Hij maakte zijn debuut voor de club in 1964 op 17-jarige leeftijd. Hij was een van de hoofdrolspelers in het eerste elftal en won in 1966 de landstitel. Zijn consistente prestaties leverden hem in 1967 de onderscheiding 'Nederlands Voetballer van het Jaar' op. 1968 en 1969.

De Cruyff Turn en het WK

De 'Cruyff Turn', een manoeuvre waarbij de bal van de ene voet naar de andere wordt verplaatst terwijl een speler zich omdraait, was berucht om zijn risicovolle en hoge beloningsstrategie. Het was een gevaarlijke zet, want als de bal verloren zou gaan of verkeerd zou worden behandeld, zou dit een complete chaos op het middenveld kunnen veroorzaken. Maar dit was een van de aspecten die het zo spannend maakten om naar te kijken. De 'Cruyff Turn' was een cruciaal onderdeel van de strategie van het Nederlandse team. Het was een zet die Cruijff al in zijn arsenaal had sinds zijn jeugd als jeugdspeler eind jaren zestig. En hoewel de zet niet alleen door hem beroemd werd gemaakt, was het Cruijff die de 'Cruyff Turn beroemd maakte. De verhuizing werd een blijvend symbool van de voetbalfilosofie van het Nederlandse team.

Waarom is de ‘Cruyff Turn’ zo belangrijk?

De ‘Cruyff Turn’ bestond al langer, maar werd in het topvoetbal zelden gebruikt. Over de reden hiervoor wordt vaak gedebatteerd. Sommigen zeggen dat dit kwam omdat het zo riskant was, terwijl anderen suggereerden dat scheidsrechters het simpelweg niet begrepen. Cruijff zelf heeft echter gezegd dat dit kwam omdat “als je iets nieuws probeert, mensen denken dat je een genie bent. Als je iets doet waar mensen aan gewend zijn, denken ze dat je een idioot bent.” De 'Cruyff Turn' werd door Cruijff beroemd gebruikt om te scoren tegen België tijdens het WK van 1982. Hij deed een schijnbeweging om de bal naar zijn rechtervoet te verplaatsen, zoals hij het hele toernooi had gedaan, maar draaide toen met zijn linkervoet en schoot de bal langs de doelman aan zijn rechterkant. Het doelpunt maakte Cruijff tot een held in zijn geboorteland Nederland en leverde hem de aanvoerdersband van het nationale team in de daaropvolgende jaren op.

Waarom besloot Cruijff het Nederlandse elftal te coachen?

Cruijff werd in 1988 benoemd tot hoofdtrainer van het Nederlands elftal, tijdens een WK-kwalificatiecampagne die slecht was begonnen. Hij kreeg de taak om de prestaties van het team te verbeteren vóór het toernooi in Italië twee jaar later. Er werd algemeen verwacht dat de Nederlanders de titel zouden winnen, deels omdat ze een uitzonderlijke generatie spelers in hun bloei hadden en deels omdat Cruijff aan het roer stond. Maar Nederland had sinds het WK van 1974 geen grote titel meer gewonnen en het gevoel was dat ze de weg kwijt waren. Spelers werden buitensporig beschermd, strikte fitnessregimes werden genegeerd en tactische discipline bestond vrijwel niet. Cruijff werd erbij gehaald om de orde te herstellen.

Cruijffs visie op het Nederlandse voetbal

Cruijff voerde controversiële veranderingen door in de manier waarop het Nederlandse team trainde. Zijn aanpak was gebaseerd op de overtuiging dat wanneer spelers uitgeput raakten, ze kwetsbaar werden voor het maken van fouten. Door zijn spelers gefocust en gedisciplineerd te trainen, probeerde Cruijff situaties te vermijden waarin ze al moe waren voordat een wedstrijd überhaupt was begonnen. Hij introduceerde een reeks oefeningen die bedoeld waren om zijn spelers te leren hoe ze energie konden besparen terwijl ze toch hun spieren gebruikten. Cruijff liet zijn team ook wedstrijden spelen tegen zijn Nederlandse landgenoten, die hun eigen teams gebruikten om de strategieën van Cruijff te doorbreken. Dit zette het team van Cruijff onder druk, zodat ze tegen de tijd dat het WK plaatsvond voldoende wedstrijden hadden gespeeld om goed voorbereid te zijn op de ontberingen van het toernooi.

Waar is het Nederlandse voetbal nu?

In de decennia sinds hun overwinning in 1990 heeft het Nederlandse team een aantal hoogtepunten gekend, ook al zijn ze er niet in geslaagd nog een WK te winnen. De belangrijkste ontwikkelingen van de afgelopen jaren vonden echter buiten het veld plaats. In het seizoen 2019-2020 wordt de Eredivisie gelanceerd, een nieuwe competitie die naar verwachting een van Europa's meest competitieve en lucratieve voetbalcompetities zal worden. De komst van de Eredivisie is een direct gevolg van de toenemende professionaliteit die Cruijff eind jaren tachtig in het Nederlandse voetbal bracht.

Conclusie

Cruijffs benadering van voetbal was revolutionair en is sindsdien de sport blijven beïnvloeden. De Cruyff Turn was een zet die niet iedereen beviel, maar het was wel een zet die het spel interessanter maakte. In een wereld waarin het steeds meer om verdedigen draait, is het leuk om een zet te zien die de moeite waard is om te bekijken.